Waarom een alcoholactieweek
De Alcohol-Actieweek ‘Zien drinken, doet drinken’ is bedoeld voor ouders en andere opvoeders. Met deze week wil de Alliantie Alcoholbeleid Nederland (AAN) ouders bewust maken van het feit dat hun drinkgedrag medebepalend is voor het toekomstig drinkgedrag van hun kinderen. Het uiteindelijke doel is dat we daarmee voorkomen dat kinderen in ieder geval niet voor hun 18e alcohol gaan drinken. Ook is het doel dat ze, als ze na hun 18e gaan drinken, niet te veel gaan drinken en problemen krijgen waar nare gevolgen aan zitten. Het is belangrijk dat ouders en andere opvoeders zich bewust zijn van hun voorbeeldfunctie wanneer ze alcohol drinken in het bijzijn van kinderen. Dat kinderen van alles kopiëren is vanzelfsprekend. Het is goed om hierbij stil te blijven staan. Uit onderzoek blijkt dat kinderen al vanaf twee jaar een beeld vormen van hoe ouders met alcohol omgaan. Dus: het voorbeeldgedrag van ouders, maar ook van andere familieleden, doet ertoe! En dat geldt ook voor oudere kinderen. Dit is goed nieuws, want opvoeders hebben meer invloed dan ze soms denken: door geen alcohol te drinken in het bijzijn van kinderen en jongeren verklein je de kans dat ze (al jong) gaan drinken. En: hoe later jongeren gaan drinken, des te beter.
En wat jouw eigen drinkgedrag betreft: als je een goed voorbeeld wilt geven aan jouw kinderen voor als ze ouder zijn, dan is het advies van deskundigen: houd rekening met de alcoholrichtlijn van de Gezondheidsraad. Deze richtlijn zegt: Drink geen alcohol of in ieder geval niet meer dan één glas per dag.”
Wat weten we uit de wetenschappelijk onderzoek
Het kunnen onthouden van alcoholmerken en het herkennen van de glazen waaruit gedronken wordt, ontwikkelt zich al vanaf het 2e jaar. En vanaf het 4e jaar beginnen kinderen te onthouden wanneer hun ouders drinken, en merken ze dat het gedrag van hun ouders verandert nadat ze gedronken hebben. In het algemeen geldt dat kinderen die hun ouders zien drinken positiever gaan denken over alcohol dan kinderen die hun ouders niet zien drinken ongeacht de hoeveelheid*. Als gevolg daarvan beginnen deze kinderen op jongere leeftijd met drinken en gaan later meer drinken.
Uit onderzoek blijkt ook dat opmerkelijk veel ouders wel eens aangeschoten (51%) zijn of dronken worden in het bijzijn van kinderen tussen 10 en 17 jaar. Als kinderen dat zien, maken ze zich vaak zorgen of ze schamen zich voor hun ouders.
Meer uitgebreide informatie hierover is het factsheet ‘Zien Drinken Doet Drinken’ van het Trimbos-Instituut.
*https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/acer.14298
Wat is alcohol eigenlijk voor stof?
Alcohol is een stof die, net als medicijnen en drugs, de werking van de hersenen beïnvloedt. Het heeft invloed op hoe je je voelt en wat je waarneemt. Ook neemt na alcoholgebruik het reactievermogen af en dat is vooral gevaarlijk bij verkeersdeelname.
Na een enkel glas voelt het drinken van alcohol als positief, zelfs als een soort beloning! Daarom is het voor veel mensen lastig om na één of twee glazen te stoppen.
Drink je meer dan 3 of 4 glazen in korte tijd dan kan er van alles fout gaan. Je remmen gaan dan los: je zegt of doet dingen waar je later soms spijt van krijgt. Sommige mensen worden boos of agressief.
Drink je nog meer, dan kan alcohol zelfs levensgevaarlijk zijn. Dan worden je vitale functies bedreigd omdat alcohol een verdovend middel is: je raakt bewusteloos (in coma) en je hart en je ademhaling kunnen zelfs helemaal stilvallen. Dan heb je een ernstige alcoholvergiftiging wat zelfs dodelijk kan zijn. Jongeren krijgen veel sneller en onverwachter een alcoholvergiftiging dan ouderen. Dit komt omdat jongeren minder wegen dan volwassenen en dus ook minder vocht hebben waardoor de alcoholconcentratie in het bloed sneller oploopt.
Waarom drinken we alcohol?
In Europa wordt, vergeleken met andere werelddelen, het meeste alcohol gedronken. Dat komt vooral omdat alcohol op heel veel plaatsen verkrijgbaar is, vaak goedkoop is en omdat er veel reclame wordt gemaakt.
In diverse Europese landen wordt meer alcohol gedronken dan in Nederland. Dat geldt bijvoorbeeld voor België, Duitsland en Frankrijk. In landen zoals Noorwegen, Zweden, maar ook Griekenland en Italië wordt opvallend minder gedronken dan in Nederland.
De meeste mensen zeggen dat ze alcohol drinken om positieve redenen zoals gezelligheid en smaak. Negatieve redenen om te drinken zijn het verminderen van zorgen en stress.
Jongeren drinken alcohol omdat ze hun ouders zien drinken, omdat ze mee willen drinken met andere jongeren (groepsdruk), uit nieuwsgierigheid en omdat ze zich wat losser willen voelen. Wat helpt is dat alcohol voor hen gemakkelijk verkrijgbaar is en bovendien betaalbaar. Ook zijn jongeren gevoelig voor alcoholreclame, zoals op sociale media, bij sportwedstrijden op tv en gewoon in de supermarkt. Alcoholreclame is overal.
Richtlijn van de Gezondheidsraad
De Gezondheidsraad heeft een alcoholrichtlijn opgesteld. Deze richtlijn zegt: “Drink geen alcohol of in ieder geval niet meer dan één glas per dag.”
Toelichting: Alcohol is niet gezond. Wil je helemaal geen last hebben van alcohol dan kun je het beste gewoon niet drinken. Maar als je toch graag af en toe wilt drinken, drink dan niet meer dan één glas per dag. Dat advies geldt voor mannen en vrouwen van boven de 18. Het maakt daarbij niet uit of je een glas bier, wijn of gedistilleerde drank drinkt.
Lees hier het hele rapport ‘Advies Richtlijnen goede voeding 2015’
Alcohol en gezondheid
Drink je regelmatig te veel dan gaat dat op den duur ten koste van je gezondheid. Je kunt allerlei problemen krijgen zoals hoge bloeddruk, hartkloppingen, maagklachten en problemen met de alvleesklier. Ook je lever loopt schade op. Overmatig alcoholgebruik is bovendien slecht voor het functioneren van je hersenen.
Het klinkt eng maar elk alcoholgebruik verhoogt het risico op mond-, keel-, strottenhoofd- en slokdarmkanker op langere termijn. Vrouwen die alcohol gebruiken lopen een hoger risico borstkanker te krijgen als gevolg van alcohol. Ook gebeuren er allerlei ongevallen door alcohol. En we weten ook allemaal dat je er verslaafd aan kunt raken. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft berekend dat er elk jaar in Europa 1 miljoen mensen doodgaan door alcohol*. Alcohol is dus absoluut geen onschuldig goedje!